مولتی ویتامین دادن به کودک

متخصصان در مورد مفید بودن مولتی ویتامین و مواد معدنی برای کودکان هنوز اختلاف نظر دارند؛ گروهی آن را مفید می‌دانند و گروهی دیگر خیر. برای مثال، انجمن متخصصان اطفال آمریکا توصیه می‌کند که فقط در صورت تجویز پزشک کودک‌تان روزانه به او مولتی ویتامین بدهید.

اما در مورد ویتامین D استثنا وجود دارد: به طور معمول کودکان به اندازه کافی ویتامین D دریافت نمی‌کنند و به همین خاطر است که انجمن پزشکان توصیه می‌کند که همه (از نوزادان تا کودکان بزرگ‌تر)، روزانه مکملی با 400 IU ویتامین D مصرف کنند.

پزشکان آمریکایی معتقدند از آنجا که اکثر غذا‌های رایج در بازار این کشور، غنی شده از ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند، لازم نیست کودکان جز ویتامین D، مکمل دیگری مصرف کنند (البته در ایران غنی‌سازی مواد غذایی به گستردگی آمریکا صورت نمی‌گیرد). از سوی دیگر انجمن پزشکان اظهار می‌دارد که قرص‌های ویتامین تا زمانی که از مقدار توصیه شده روزانه هر ویتامین یا مواد معدنی فرا‌تر نروند، ضرری ندارند.
برخی متخصصان اظهار می‌کنند که مصرف روزانه 1 دوز مکمل مخصوص کودکان، می‌تواند کمبود‌های تغذیه‌ای کودک را جبران کند (مولتی ویتامین مایع به نوپایتان بدهید تا خطر خفگی در پی نداشته باشد).

اکثر متخصصان بر سر این موارد با یکدیگر توافق نظر دارند:

• تا زمانی که از حد مصرف توصیه شده روزانه برای هر ویتامین یا مکمل فرا‌تر نروید، قرص‌های مکمل آسیبی در پی نخواهند داشت.
• برخی کودکان، مانند کودکان گیاهخوار یا کودکانی که به مواد غذایی خاصی حساسیت دارند، برای تأمین کمبود‌های تغذیه خود به مصرف روزانه مولتی ویتامین و مواد معدنی نیاز خواهند داشت.
• مکمل‌های ویتامین هرگز جایگزین خوبی برای غذا نیستند و جایگزین یک رژیم غذایی غلط یا ضعیف به حساب نمی‌آیند. اگر کودک‌تان خوب غذا نمی‌خورد به او مکمل ویتامین بدهید، اما در عین حال سعی کنید عادات غلط و ضعیف تغذیه‌ای او را نیز اصلاح کنید.

اگر کودکم بد غذا است، آیا باید به او مولتی ویتامین بدهم؟

اگر نگران این هستید که کودک‌تان هیچ غذای سبز رنگی را در دهان نمی‌گذارد، مواد غذایی با ارزش تغذیه‌ای پایین می‌خورد یا تنها کراکر و پنیر می‌خورد، شاید بخواهید برای آرامش خیال‌تان به او مولتی ویتامین بدهید. مطلب تغذیه سالم کودک نوپا را اینجا بخوانید و از غذاهای خطرناک برای او نیز اطلاع پیدا کنید.
این کار تضمینی ایجاد می‌کند که کودک‌تان مواد ضروری را دریافت نموده است. تا وقتی که مصرف مکمل ویتامین از میزان توصیه شده ویتامین روزانه فرا‌تر نرود، او دچار مصرف بیش از اندازه نخواهد شد، حتی اگر تمام ویتامین مورد نیازش را از غذایی که خورده به دست آورده باشد (به یاد داشته باشید که میزان ویتامین‌های موجود در ویتامین مخصوص بزرگسالان و ویتامین مخصوص کودکان متفاوت است، به برچسب‌ها و میزان ویتامین‌ها دقت کنید).

چه نوع مولتی ویتامینی به کودکم بدهم؟

هر مولتی ویتامینی که مخصوص کودکان باشد مناسب است، مگر اینکه کودک‌تان دارای شرایط ویژه و نیاز‌های ویژه‌ای باشد (باز هم تکرار می‌کنیم که به رده نوپا مولتی ویتامین مایع بدهید، زیرا انواع جویدنی برای این رده سنی خطر خفگی به همراه دارد).

اما شرایط ویژه و نیاز‌های ویژه کودک به چه معناست؟ برای مثال اگر کودک‌تان گیاهخوار است، مولتی‌ویتامینی که به او می‌دهید باید به میزان کافی ویتامین B12، D و ریبوفلاوین و کلسیم داشته باشد زیرا این مواد در رژیم غذایی افراد گیاهخوار کمتر حضور دارند. یا اگر کودک‌تان به آنمی و کم خونی دچار باشد، پزشک ممکن است یک مکمل ویژه آهن برای او تجویز کند. مطلب کودک و آهن را نیز مشاهده کنید.

به یاد داشته باشید که اغلب مولتی ویتامین‌ها 100 درصدِ نیاز روزانه کودک را به تمام ویتامین‌ها و مواد معدنی تأمین نمی‌کنند، بنابراین اطمینان حاصل کنید که کودک‌تان نیاز‌های تغذیه‌ای خود را از منابع غذایی مناسب نیز تأمین می‌کند. برای مثال اگر فرزند نوپای شما شیر نمی‌نوشد یا از محصولات لبنی استفاده نمی‌کند، 15 تا 20 درصد از نیاز روزانه‌اش به کلسیم را از طریق شربت ویتامین یا مکمل به دست می‌آورد، بنابراین برای میزان باقیمانده نیازش باید به دنبال یک منبع غذایی جایگزین، برای مثال آب پرتقال غنی شده با کلسیم، بگردید.

به دلیل رنگ، شکل و طعم جذابی که مولتی‌ویتامین‌های مخصوص کودکان دارند، ممکن است اگر در دسترس کودکان باشند در خوردن آن زیاده‌روی کنند. به خاطر داشته باشید که مصرف بیش از اندازه آهن می‌تواند کشنده باشد. پس فقط خودتان به او ویتامین داده و تا دفعه بعد آن را از دسترس کودک دور نگه دارید.

اگر یک هفته رژیم غذایی کودکم بد بود، می‌توانم به جای روزی 1 دوز، روزی 2 دوز ویتامین به او بدهم؟

اگر اشتهای کودک نوپای شما کم شده است اول علت آن را پیدا کنید و بدانید هیچ دلیلی وجود ندارد که باعث شود به کودک‌تان بیش از نیاز روزانه او ویتامین بدهید (یک قرص یا یک قاشق مخصوص از شربت برای او کافی‌ست). 
برخی والدین فکر می‌کنند که کم خوب است، اما بیشتر بهتر است! اما این ایده در مورد دادن ویتامین‌ها به کودک خطرناک است! مصرف بیش از اندازه برخی ویتامین‌ها یا مواد معدنی مانند آهن می‌تواند به کودک‌تان آسیب بزند و جدا از این، مصرف بیش از حد برخی ویتامین‌ها از جذب ویتامین‌های دیگر را خودداری می‌کند و بنابراین در بدن کودک‌تان عدم تعادل ایجاد می‌کند.

مطالب مرتبط:

ویتامین C مورد نیاز کودک

مواد غذایی ضروری برای رشد کودک